پاسخ های تولید مثلی، ناهنجاری های متابولیکی، شاخص های تخمیر شکمبه ای و تولید شیر در گاو های تازه زایی هولشتاین تغذیه شده با ذرت و جو استیم فلیک

مقدمه:

گاوهای شیری پرتولید نسبت به بیماری‌های متابولیکی و تولید مثلی حساس هستند. این بیماری‌ها تحت تاثیر فعالیت میکروارگانیسم‌های شکمبه و تولید حیوان قرار می‌گیرند. فرآوری خوراک در دهه‌ی اخیر با علاقه‌ی روزافزونی برای تغذیه‌ی گاو‌های شیری مواجه شده است. تغذیه غلات فرآوری شده جهت افزایش بهره‌وری آنزیمی و دسترسی میکروبی در شکمبه و روده به اندوسپرم و در نتیجه برای تامین انرژی است. استفاده از حرارت و بخار در روش پرک کردن با بخار، یکی از این روش‌های فرآوری غله برای افزایش ارزش غذایی خوراک در نشخوارکنندگان است که با آسیب فیزیکی به ماتریکس پروتئینی و با ژلاتینه کردن نشاسته غلات، قابلیت هضم دانه را افزایش می‌دهد.

اهداف:

مطالعات زیادی بر اهمیت استفاده از غلات پرک شده با بخار بر تولید شیر گاوهای شیری انجام شده است. با این حال اثر استفاده از غلات پرک شده با بخار بر عملکرد تولید مثلی گاوهای تازه‌زا برسی نشده است. بدین منظور هدف از انجام این مطالعه، اثر تغذیه ذرت و جو پرک شده با بخار بر الگوهای تخمیری شکمبه، تولید شیر و پاسخ‌های تولید مثلی بر گاوهای هلشتاین است.

مواد و روش:

در این آزمایش، ۴۰ گاو تازه زا با میانگین وزنی ۵۷۰ و تولید شیر ۳۰ کیلوگرم در روز به صورت کاملا تصادفی انتخاب شدند. گاوها به ۴ گروه (۱۰ راس به ازای هر تیمار) به تیمار‌های ۱) جو و ذرت آسیاب شده (به عنوان تیمار کنترل)، ۲) ذرت پرک شده با بخار و جو آسیاب شده، SCMB، ۳) اسیتم فلیک جو به همراه ذرت آسیاب شده، SBMC و ۴) استیم فلیک ذرت و جو (SCB) تقسیم نسبت داده شدند. جیره‌ای پایه شامل تخم پنبه، علوفه‌ی یونجه، سیلاژ ذرت، کنجاله‌ی سویا، کنجاله‌ی کلزا، سبوس گندم و مکمل‌ها به همراه ذرت به شکل پرک شده با بخار و آسیاب به میزان ۱۵ الی ۱۷% (درصدی از ماده خشک جیره) به گاوها داده شد. دانه‎های غلات با آسیاب چکشی و الک ۳ میلی‎متر برای تیمارهای آسیاب آماده شدند. برای آماده سازی دانه‎های استیم فلیک، ابتدا با الک،  دانه‎های ریز و پوسته‌هایی دانه جدا شدند. در ادامه، دانه‌های غلات در محفظه‌ی عمودی بخار (با جنس استیل ضد زنگ) در دمای ورودی ۶۰ ⸰c و دمای خروجی ۲۱۲ ⸰c و ۱۱۳.۴ بار به مدت ۳۰ دقیقه فرآوری شده و سپس دانه‎ها با غلتک‌ پرک شدند تا به چگالی دلخواه پرک (۳۶۰ گرم بر لیتر) رسیدند.

برای سنجش عملکرد تولید مثلی نرخ آبستنی ۱۰۰ روزه‌ی اول، نرخ گیرایی، فاصله تا اولین سرویس (DFS) و روزهای باز (فاصله از زایش تا اولین گیرایی) اندازه گیری شد. همچنین قطر و تعداد فولیکول‌های بالغ نیز با استفاده از اولتراسونوگرافی اندازه گیری شد. برای تعیین وضعیت آبستنی، از کیت‌های تجاری برای سنجش پروژسترون، ۲۱ روز پس از تلقیح مصنوعی، ضربان ترانس رکتال آبستنی و اولتراسونوگرافی در روزهای ۳۵، ۶۰ و ۹۰ استفاده شد.

اثر تیمارهای ذرت پرک شده با بخار و جو آسیاب شده (SCMB) جو پرک شده با بخار به همراه ذرت آسیاب شده (SBMC) و ذرت و جو پرک شده با بخار (SCB) بر DMI، تولید شیر و FCM ۴%؛ مقادیر ارائه شده برای FCM ۴% و تولید شیر در چهار بازه (۰ تا ۳۰، ۳۰ تا ۶۰، ۶۰ تا ۹۰ و ۹۰ تا ۱۲۰ روز) پس از زایش ارائه شده است.

کاهش مصرف خوراک در طی محدودیت مصرف در گاوهای تازه زا سبب بالانس منفی انرژی می‌شود و می‌تواند مشکلاتی را برای سلامتی و شرایط فیزیولوژیکی ایجاد کند. همچنین گزارش شده است که کاهش شدید نمره‌ی وضعیت بدنی می‌تواند گیرایی را تا ۷ برابر کاهش دهد. نتایج رگرسیون لجستیک نشان می‌‌دهد که تغذیه غلات استیم فلیک سبب کاهش بیماری‌های متابولیکی (کتوز و اسیدوز) و تولید مثلی (پیومتر و اندومتریت) شده است. به گونه‌ای تیمار کنترل بیشترین احتمال و تیمار SBC کمترین احتمال وقوع بیماری را داشتند. گزارش شده است که وضعیت انرژی، گیرایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین فرآوری پرک کردن با بخار غلات سبب تامین انرژی و پروتئین گاوهای تازه‌زا و کمک به مقابله با بیماری‌های متابولیکی و تولید مثلی شده است. کاهش احتمال وقوع اسیدوز با pH شکمبه نیز در یک راستا بود. به گونه‌ای که گروه کنترل از کمترین (۶.۱۰) و گروه SCB بیشترین (۶.۵۰) pH برخوردار بودند. به طور معمول اسیدوز به pH کمتر از ۵.۵ گفته می‌شود. می‌توان گفت که کاهش pH تنها عامل اسیدوز نیست و عواملی دیگری همچون سنگینی شکمبه (Rumen overload)، کاهش حجم خون، کاهش یا از دست رفت مایعات، مسمومیت آبستنی، از دست رفت بی‌کربنات بزاقی و نارسایی کلیوی (کاهش قابلیت دفع یون هیدروژن اضافی بدن) در وقوع اسیدوز نقش دارند.

تغییرات فیزیولوژیکی که در آبستنی رخ می‌دهد، تولید شیر آینده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تغذیه در این دوران نقش کلیدی را ایفا می‌کند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که تغذیه ذرت و جو پرک شده با بخار سبب بهبود DFS، نرخ آبستنی و روز باز شد. پیش‌تر مطالعات، اثر مثبت دانه‌ی پرک را در جیره‌ی گاوهای شیری بر عملکرد تخمدانی و آبستنی گزارش کرده بودند که در راستای یافته‌های این مطالعه بود.

نمودار ۱. اثر تیمارهای ذرت پرک شده با بخار و جو آسیاب شده (SCMB) اسیتم فلیک جو به همراه ذرت آسیاب شده (SBMC) و استیم فلیک ذرت و جو (SCB) بر درصد نرخ آبستنی در صد روز پس از زایمان، درصد نرخ گیرایی، فاصله زمانی تا اولین سرویس (DFS) و روزهای باز

نتیجه گیری:

نتایج این مطالعه نشان داد تغذیه ذرت و جو پرک شده با بخار به میزان ۱۵ تا ۱۷% بر تولید شیر، اجزاء شیر و نرخ آبستنی اثر مثبت داشت.

منبع:

DOI: https://doi.org/۱۰.۵۳۹۸/tasj.۲۰۲۰.۴۳.۳.۲۴۰

Ahmadijoo, N., et al., Reproductive responses, metabolic disorder, ruminal fermentation characteristics, and milk production of postpartum Holstein cows fed steam flaked of corn and barley grains. Tropical Animal Science Journal, ۲۰۲۰. ۴۳(۳): p. ۲۴۰-۲۴۷.