اثر استفاده از بافر برمصرف خوراک، تولیدشیر و مواد تخمیری شکمبه در دام‌های شیری


 Veena Mani and Lamella Ojha, Shahid Hassan Mir, Ravi Prakash Pal, Hunny Sharma  :نویسندگان

زمان انتشار:  ۲۰۱۸

مقدمه:

صنعت دامپروری به عنوان یک صنعت مادر، باید روزافزون رشد کند تا نیازهای جهانی را درآینده پاسخگو باشد. تولید شیر بیشتر و با کیفیت مستلزم رشدی هم‌پا با علم بروز دنیا است. استفاده از کنسانتره بیشتر جهت برآورده کردن نیاز دام، پیش نیاز این تولید است. استفاده از مقادیر زیادی کنسانتره و کربوهیدرات‌های تخمیر پذیر، زمینه ساز بیماری‌های متابولیکی همچون اسیدوز تحت متابولیکی است.

اسیدوز تحت کلینیکی (SARA) می‌تواند مشکلاتی را من جمله کاهش مصرف خوراک، کاهش هضم الیاف، کاهش چربی شیر را برای دام فراهم آورد. همچنین این بیماری با ورود اسید به خون امکان لنگش، آبسه‌ی کبدی و حتی مرگ را برای دام سبب می‌شود. طی تحقیقات صورت گرفته دام‌هایی که از سهم علوفه‌ی کمتری نسبت به کنسانتره برخوردار هستند بیشتر به SARA دچار می‌شوند. در دام‌های شیری به دلیل تولید زیاد مجبور به استفاده‌ی مقادیر بیشتر کنسانتره هستنیم، فلذا در بکارگیری مزیت علوفه، جهت جلوگیری از اسیدوز، ناتوان خواهیم بود. ازین رو بافرها به عنوان یک راه حلی مناسب برای این مشکل، این امکان را به دام می‌دهد که علاوه برکنترل هموستازی شکمبه در مصرف مقادیر زیادی کنسانتره، کیفیت شیر را حفظ شود.

اهداف:

در این مطالعه مروری اثر استفاده از بافر خوراکی برمصرف خوراک، تولید شیر و الگوهای تخمیری شکمبه در گاوهای شیرده مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بحث:

بافرهای معدنی جایگزین مکمل‌های معدنی همچون بی‌کربنات سدیم شده‌اند تا با کاهش اسید تولید شده در شکمبه (توسط لاکتوباسیل‌ها)، pH شکمبه را کاهش دهند. آلکایزرها نیز از دیگر مواد افزودنی جیره به شمار می‌آید که شباهت زیادی با بافرها دارند؛ اما یکسان نیستند. بافرها ( ترکیباتی همانند بی‌کربنات سدیم، سیسکوکربنات سدیم) که به خاطر داشتن ذات اسید ضعیف و نمک آن، pH شکمبه را کنترل می‌کنند. این درحالیست که آلکایزرها ( اکسید منیزیم و هیدروکسید منیزیم) فقط اسید شکمبه را خنثی می‌کند. 

استفاده از بافر در جیره‌های پرنشاسته علاوه بر ثبات pH شکمبه، سبب هضم بهتر سلولز و نرخ عبور شکمبه می‌شود. این امر سبب بهبود مصرف خوراک روزانه و تولید شیر بیشتر دام می‌شود. در جیره‌های پرکنسانتره محیط شکمبه بیشتر از تولید پروپیونات حمایت می‌کند و سهم کمی از استات تولید می‌شود. درست است که افزایش میزان پروپیونات در شکمبه می‌تواند با تولید لاکتوز و افزایش حجم شیر رابطه‌ی مستقیم داشته باشد؛ در مقابل می‌تواند با کاهش چربی شیر نیز همگام باشد. ازین رو در جیره‌های پرکنسانتره، استفاده از بافر سبب هضم بهتر سلولز، تولید بهتر استات، افزایش سهم نسبت استات به پروپیونات و در نهایت حفظ چربی شیر می‌شود.

حضور بافر نه تنها سبب کاهش ابتلای دام به اسیدوز متابولیکی می‌شود بلکه مزایای دیگری نیز دارد. این افزودنی با افزایش اختلاف بارکاتیون-آنیون خوراک (DCAD ) سبب خوش خوراکی نیز می‌شود. همچنین نشان دادند استفاده از بافر سبب کاهش آلکالوز ناشی از استرس گرمایی نیز می‌شود.

نتیجه گیری:

ترکیبات بافری با مقاومت در برابر هرگونه تغییر در pH، هموستاز شکمبه را در گاوهای شیرده حفظ می‌کنند. مکمل‌های بافر تمایل دارند نسبت به پروپیونات شکمبه و قابلیت هضم فیبر را افزایش دهند و در نتیجه به ترتیب درصد چربی و تولید شیررا افزایش می‌دهند. بافرها همچنین تمایل دارند با جلوگیری از آثار مخرب اسیدوز شکمبه‌ای، مصرف ماده خشک حیوانات را نیز حفظ کنند. بنابراین، استفاده از بافر می‌تواند به عنوان یک ابزار موثر و اقتصادی برای دامداران در نظر گرفته شود.

منبع مقاله:

Sharma, H., et al., Effect of feeding buffer on feed intake, milk production and rumen fermentation pattern in lactating animals: A review. Journal of Entomology and Zoology Studies, ۲۰۱۸. ۶(۴): p. ۹۱۶-۹۲۲.